Emeklilik, çalışma hayatına dahil olan herkesin yasal bir hakkıdır ve temelde kişilerin iş yaşamından sonraki süreçte daha rahat şartlara kavuşması mantığına dayanır. Bu nedenle tüm çalışanların hangi şartlarda ve ne zaman emekli olacaklarını merak etmesi son derece doğal bir durumdur. Siz de bu konuya dair kapsamlı bilgilere sahip olmak istiyorsanız içeriğimizin devamına göz atabilirsiniz.
Emeklilik Şartları Nelerdir?
Emeklilik, çalışan bireylerin iş hayatlarını noktalayarak geçiş yaptıkları konforlu bir dönemi ifade eder. Emekli olabilmek için belirli şartlar bulunur ve bu şartlar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda açıkça belirtilmiştir. Çalışanların emekli olabilmesi için gereken temel şartlar arasında çalışma süresini doldurmak, Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuruda bulunmak, işten ayrılmak ve prim ödemelerinin yapılmış olması yer alır.
01.01.2036 tarihine kadar, kadınlar için emeklilik için gereken yaş sınırı 58, erkekler için ise 60 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, bu tarihe kadar en az 7200 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak da bir diğer önemli koşuldur. Ancak, 01.01.2036 tarihinden sonra bu prim günü koşulunu yerine getirenler, emeklilik yaşlarını belirleyen bir tabloya göre yaşlılık aylığına hak kazanabilirler. Yani, prim günü koşulu sağlandığı tarihe göre belirlenen yaş hadleri dikkate alınarak emeklilik yaşları belirlenir Bu düzenleme sayesinde, sigorta primlerini düzenli olarak ödeyen bireyler, belirli bir yaş ve prim günü şartını karşıladıklarında emeklilik aylığından faydalanabilirler.
SGK Emeklilik Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Çalışan kişilerin e-Devlet üzerinden SGK Tescil ve Hizmet Dökümü / İşyeri Ünvan Listesi sayfasını inceleyerek doldurdukları prim gün sayısıyla ilgili emeklilik gün sorgulaması yapabilmeleri mümkündür.
Çalışan kişilerin ne zaman emekli olacaklarına dair bilgi alabilmelerinin 2 temel yolu bulunuyor. Bireyler e-Devlet emeklilik sorgulaması yaparak emeklilik zamanını öğrenebiliyor. Temel yollar içerisinde e-Devlet kanalını tercih etmek isteyen bireyler söz konusu kanal üzerinden “Normal Şartlarda Ne Zaman Emekli Olabilirim?” kısmını kullanmaları gerekiyor. İlgili kısmın seçilmesi ile beraber kişilerin karşısına gelen ekrandan bulundukları sigorta kolunu da doğru bir şekilde seçmeleri ve çalışmaya başladıkları tarihi belirtmeleri ile ikinci adım tamamlanıyor. Açılan ekranda bilgilerin eksiksiz ve doğru girilmesi kişilerin emekliliklerine dair en doğru bilgiye hızlıca ulaşmaları açısından büyük önem taşıyor. E-devlet kanalı ile emeklilik sorgulama işleminin son adımında ise gerekli bilgilerin verilmesinin ardından Sorgula butonuna tıklanması geliyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu Üzerinden Emeklilik Sorgulama
Özellikle EYT emeklilik sorgulama için birçok kişi Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden işlem yapar. Bireyler, Sosyal Güvenlik Kurumu sayfası üzerinden “Ne Zaman Emekli Olurum?” bölümünü kullanarak emekliliğe ilişkin detaylı bilgi alabilmeleri mümkün oluyor. Kişiler söz konusu bölüme giriş yaptıktan sonra karşılarına çıkan formu doldurarak Gönder butonuna basmaları ile istedikleri bilgilere erişebiliyor. Bireylerin emeklilik dönemine ne zaman geçecekleri ile ilgili bilgi alabilmeleri için yukarıda belirtilen iki kanaldan birisini tercih etmeleri gerekiyor. Daha net ifade etmek gerekirse, kişilerin ne zaman emekli olacaklarına ilişkin tüm bilgiler gerek e-Devlet kanalı üzerinden gerekse SGK internet sitesinden kolaylıkla öğrenilebiliyor.
Sigorta Primi Nedir ve Emeklilik için Neden Önemlidir?
Bireyler çalışma hayatında karşılaşabilecekleri kaza ve risklere karşı sigorta tarafından korunur. Sigorta primi, bir kişinin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olarak çalıştığı dönemde ödediği belirli bir miktardaki düzenli ödemeyi ifade eder. Bu ödemeler, kişinin sosyal güvenlik haklarından yararlanabilmesi ve emeklilik gibi çeşitli sosyal güvenlik avantajlarına erişebilmesi için yapılır.
Sigorta primleri, çalışanların emeklilik aylığı alabilmeleri, sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeleri, malullük durumunda maddi destek alabilmeleri ve vefat etmeleri halinde ailelerine maddi yardım sağlayabilmeleri için önemli bir şarttır. Aynı zamanda, prim ödemeleri toplumsal dayanışmayı güçlendirmek ve gelecekteki maddi refahlarını güvence altına almak amacıyla kullanılır.
Sigorta Kollarına Göre Sigortalıların Prim Oranları Nelerdir?
4/A sigorta eski adıyla SSK sigortası, çalışan bireylerin emeklilik, gelir vergisi ve sağlık sigortası kesintilerinin brüt maaşı üzerinden alınarak işveren tarafından devlete ödendiği sigorta türü olarak ifade ediliyor.
Kısa vadeli sigorta kollarına yönelik işveren payı %1 ile %6,5 aralığında değişiyor. Malullük durumu, yaşlılık ve ölüm gibi hususlarda sigortalının payı %9 iken; işveren payı %11 olarak belirleniyor. Daha net ifade etmek gerekirse 4/A kapsamında çalışan kişiler için malullük, yaşlanma ve ölüm gibi durumlara karşı işveren payı %11, işçi payı ise %9 olarak belirleniyor. Aynı kapsam için yapılan genel sağlık sigortasında da; işverenin payı %7,5 iken; sigortalı çalışanın payı %5 olarak hesaplanıyor. 4/A kapsamında ödenen işsizlik prim oranlarına bakıldığında; sigortalı için %1, işveren için ise %21 ile %27,5 arasında prim ödemesi yapılıyor.
4/B sigorta önceki ismiyle Bağ-Kur sigortasında da ödenen sigorta primleri farklılık gösteriyor. 4/B sigorta kapsamında; kısa vadeli sigorta kollarına yönelik belirlenen prim oranları %1 ile %6,5 aralığında yer alıyor. Yaşlanma, ölüm ve malullük söz konusu olduğunda 4/B kapsamında %20 prim oranı bulunuyor. İlaveten aynı sigorta koluna ilişkin yapılan genel sağlık sigortasının prim oranı %12,5 olarak belirleniyor.
Farklı bir sigorta türü olan isteğe bağlı sigorta için de prim oranları farklılaşıyor. İsteğe bağlı sigorta, bireylerin kendi istekleri doğrultusunda prim ödemelerinden dolayı hem uzun vadeli sigorta kollarına hem de genel sağlık sigortasına erişim sağlaması şeklinde ifade ediliyor. İsteğe bağlı sigorta kapsamında malullük, ölüm ve yaşlanma durumuna yönelik %20 prim oranı belirleniyor.
Aynı şekilde bireylerin isteğe bağlı sigorta kapsamında bulunmaları halinde sağlık sigortası prim oranı %12 olarak öne çıkıyor. Diğer bir ifade ile, isteğe bağlı sigorta kapsamında çalışan bireylerin kazançlarının %32’sini prim olarak ödedikleri anlaşılıyor. 2024 yılına ilişkin çalışanlara yönelik belirlenen SGK primi %14 iken; işveren priminin 2024 yılında %20,5 olduğu görülür.
Sigorta Primleri Yükselir mi?
Sigorta primlerine yönelik yapılan hesaplamalarda çeşitli faktörlerin belirleyici olduğu görülüyor. Sigorta branşı, anlaşma bünyesinde yer alan teminat ve kişisel ihtiyaçlar gibi faktörler sigorta prim oranının belirlenmesini sağlıyor. Söz konusu faktörlerin kişilere göre değişkenlik göstermesinden dolayı sigorta prim oranları da farklılık gösterebiliyor.
İşverenler ya da isteğe bağlı olarak yatırılan sigorta primlerinin miktarı, söz konusu hizmet kapsamından etkileniyor. Özellikle yapılan anlaşmanın içerisinde yer alan teminatlar sigorta primlerinin yükselmesinde etkin rol oynuyor. Daha açık ifade etmek gerekirse, anlaşma bünyesinde yer alan teminatların farklılaşması prim artışını da beraberinde getiriyor.
Teminatlara ek olarak; söz konusu anlaşma bünyesinde bulunan ek hizmetler de sigorta primlerinin yükselmesine neden oluyor. Sigorta primlerinin yükselmesinin bir diğer nedeni de, brüt maaşlara yapılan zamlar olarak ifade ediliyor. Çalışanlara yönelik her yıl yapılan brüt maaş zamları da söz konusu sigorta priminin normale kıyasla daha yüksek olmasını sağlıyor. Çünkü devlete ödenen primler yıllık olarak değişen maaş düzeyinden etkileniyor. Brüt maaşa yapılan artış sonrasında önceye kıyasla daha yüksek sigorta primi alındığı görülüyor.
Diğer bir ifade ile, belirlenen sigorta primlerinin yükselmesinin nedenleri arasında hizmet kapsamında meydana gelen değişim, brüt zamlara yapılan yıllık zamlar, anlaşma içerisinde yer alan teminatlar ve ihtiyaçlar sıralanıyor.
Dijipol.com’dan ayrıcalıklı bireysel sağlık sigortası veya tamamlayıcı sağlık sigortası hizmetlerini hemen inceleyebilirsiniz.