Engelli raporu ile araç satın alma süreci, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak amacıyla sunulan bir haktır. Bu süreç, engelli bireylerin bazı vergi avantajlarından yararlanmalarını ve uygun koşullarda araç sahibi olmalarını kolaylaştırır.
Engelli Raporu ile Araç Satın Alma Hakkında Genel Bilgiler
Türkiye vatandaşı olan fiziksel ve zihinsel engelli bireyler, devlet tarafından sağlanan bazı haklardan yararlanabilir. Engelli bireyler, özel durumlarını ispatlayan rapor ile araç satın alırken ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) ve KDV (Katma Değer Vergisi) muafiyetlerinden yararlanabilirler. Böylelikle engelli bireylerin daha uygun fiyatlarla araç sahibi olmaları ve mali yüklerini hafifletmeleri mümkün olur.
Düzenlemenin temel amacı, engelli bireylerin mobilitesini artırmak ve günlük yaşamlarını kolaylaştırmaktır. Araç sahibi olmak, engelli bireylerin bağımsızlığını artırır ve sosyal hayata katılımlarını destekler. Bu haktan yararlanabilmek için engellilik oranının %40 ve üzeri olması gereklidir. Ayrıca söz konusu rapor, tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınmış olmalıdır.
Hangi Yüzdelerdeki Engelliler Araç Alabilir?
Engellilik oranı %90 ve üzerinde olan bireylerin ilgili haktan yararlanmaları konusunda dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar söz konusudur. Bu bağlamda %90 ve üzeri engelli bireylerde zihinsel engel durumuna bakılır. Eğer zihinsel engel bulunmuyorsa doğrudan rapor ile araç sahibi olunabilir. Aksi takdirde engelli birey için bir vasi atanması şart koşulmuştur.
%90 ve altı ortopedik engelli bireylerde ise farklı uygulamalar söz konusudur. Bu durumda raporun ilgili engel durumuna göre alınmış olması şartı aranır. Alınacak araç bu doğrultuda düzenlenerek gerekli aparat modifikasyonları sağlanmalıdır. Bu modifikasyonlar arasında elden kumandalı gaz ve fren sistemleri, döner koltuklar ve özel rampalar yer alabilir.
Engelli Raporu İle Araç Satın Alma Süreci
Engelli raporu almak için yetkili bir devlet hastanesine başvurulmalıdır. Başvuru sırasında kimlik belgesi, sağlık raporları ve varsa önceki engelli raporları gibi evraklara ihtiyaç duyulur.
Bir sonraki aşamada belirlenen tarihlerde kurul ile görüşülmesi gerekir. Bu süreçte 8 branş dâhilinde testler yapılarak engel durumu tespit edilir ve kurul tarafından değerlendirilir. Engel raporu başhekim tarafından onaylandıktan sonra alınabilir. Araç satın alma sürecinde takip edilmesi gereken adımlar ise şu şekildedir:
● Engelli raporu ile yetkili bayilere başvurulur.
● Engelli bireyin ihtiyaçları ve bütçesi doğrultusunda bir araç seçilir. Engellilik durumuna göre özel donanımlı araçlar tercih edebilirsiniz.
● Engelli raporu, kimlik belgesi ve diğer gerekli belgeler, bayiye teslim edilir.
● ÖTV ve KDV muafiyeti için gerekli işlemler tamamlanır. Bayi, vergi muafiyeti belgelerini düzenler ve ilgili kurumlara iletir.
● Ödeme işlemlerinin tamamlanmasının ardından aracın teslimatını gerçekleştirilir.
Engelli raporu ile araç satın alma süreci, bu adımlar takip edilerek sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Engelli Raporu ile Alınabilecek Araçlar
Engelli raporu ile binek otomobiller, hafif ticari araçlar ve minibüsler gibi çeşitli araç türleri satın alınabilir. Engelli bireyler, satın aldıkları araçları kendileri kullanabilir. %90 ve üzeri engellilik oranına sahip bireylerin yakınları da bu araçları kullanma hakkına sahiptir.
Engelli bireyin ihtiyaçlarına göre araç üzerinde çeşitli modifikasyonlar yapılabilir. Bu modifikasyonlar, aracın kullanımını kolaylaştırmayı ve engelli bireyin bağımsızlığını artırmayı sağlar.
Engelli Raporu ile Araç Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Engelli raporu ile araç satın alırken dikkat edilmesi gereken hususların başında bu süreçte ihtiyaç duyulan belgelerin eksiksiz bir şekilde hazırlanması gelir. Söz konusu evrakları şu şekilde sıralamak mümkündür:
● Tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınan, engellilik oranını gösteren rapor
● Nüfus cüzdanı veya kimlik kartı
● Gelir durumunu gösteren belge (bazı durumlarda istenebilir)
● Kişinin güncel adresini beyan eden belge
● Aracın engelli raporu ile satın alınmak istendiğini belirten dilekçe
● ÖTV ve KDV muafiyeti için gerekli formlar ve belgeler
Engelli raporu ile araç satın alma sürecinde bazı zorluklarla karşılaşılabilir. Bu durumlar, aşağıdaki gibidir:
● Eksik veya hatalı belgeler, başvurunun gecikmesine veya reddedilmesine neden olabilir.
● Resmî işlemler ve onay süreçleri zaman alabilir. Bu süreçlerde sabırlı olmak ve gerekli takipleri yapmak önemlidir.
● Engellilik durumuna göre araca yapılacak modifikasyonlar, ek maliyetler gerektirebilir, belirli bir zaman alabilir. Bu modifikasyonları önceden planlamak ve ilgili bayilerle koordinasyon sağlamak, süreci kolaylaştırır.
Engelli raporu ile araç satın alırken dikkat edilmesi gereken bu noktalar, sürecin daha sorunsuz ve hızlı bir şekilde tamamlanmasına yardımcı olacaktır.
Engelli Sağlık Raporu Nasıl Alınır?
Engelli sağlık raporu almak için başvuru sırasında kimlik belgesi ve mevcut sağlık raporları hazır bulundurulmalıdır. Hastanenin ilgili birimlerine başvurularak engelli sağlık raporu alma talebi iletilebilir. Bu süreçte engel oranını belirlemek için çeşitli muayeneler ve testler yapılır. Muayeneler arasında genel sağlık kontrolü, uzman doktorların değerlendirmeleri, fiziksel ve nörolojik testler yer alabilir.
Engelli sağlık raporunun geçerlilik süresi, özel duruma ve evrakın düzenlenme tarihine bağlıdır. Bazı raporlar sürekli olarak geçerli olabilirken, bazılarının ise belirli aralıklarla yenilenmesi gereklidir. Yenileme işlemleri için tekrar hastaneye başvuruda bulunarak gerekli muayenelerden geçilmelidir.
Araç Satın Alma ve Vergi Muafiyetleri
Aracın satın alınacağı bayi, sunulan belgeleri değerlendirdikten sonra ilgili vergi dairesine iletir. Vergi dairesinin onay sürecinden sonra ÖTV ve KDV muafiyeti ile indirimli fiyatlara araç satın alınabilir.
Vergi muafiyetinin geçerlilik süresi, araç satın alım tarihinden itibaren beş yıldır. Bu süre içinde muafiyet kapsamında alınan aracın satılması veya devredilmesi hâlinde vergiler yeniden hesaplanır. Beş yılın sonunda yeni bir araç satın alımı için vergi muafiyetinden yeniden yararlanılabilir. Yenileme işlemleri için önceki muafiyet süresinin dolmuş olması ve yeni engel raporu ile birlikte başvuruda bulunulması gereklidir.
Araç Kullanımı ve Satış Koşulları
İlgili rapor kapsamında alınan araçlar, engelli bireyin kendisi tarafından kullanılabileceği gibi yakınlarının kullanımına da açıktır. Engelli raporu ile alınan araçlar, satın alım tarihinden itibaren beş yıl boyunca satılamaz veya devredilemez. Beş yıllık süre dolduktan sonra araç satılabilir veya devredilebilir. Satış veya devir işlemi yapılırken yararlanılan vergi muafiyetleri yeniden değerlendirilir, gerekirse vergiler tahsil edilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Engelli raporu ile araç satın alma hakkından kimler yararlanabilir?
Engelli raporu ile araç satın alma hakkından en az %40 engellilik oranına sahip olan bireyler yararlanabilir. Ayrıca %90 ve üzeri engellilik oranına sahip bireyler için de ek avantajlar mevcuttur. Bu bireyler, özel donanımlı araçlar satın alabilir ve vergi muafiyetlerinden yararlanabilir.
Engelli raporu ile hangi vergilerden muaf olunur?
Engelli raporu ile araç satın alan bireyler, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) muafiyetinden yararlanabilir. Bu vergi muafiyetleri, aracın maliyetini önemli ölçüde düşürerek engelli bireylerin daha uygun fiyatlarla araç sahibi olmalarını sağlar.
Engelli raporu ile araç satın alırken hangi belgeler gereklidir?
Engelli raporu ile araç satın alırken yetkin bir devlet hastanesinden alınmış engelli raporu, kimlik belgesi, ikametgâh belgesi ve araç alım talep dilekçesi gibi belgeler gereklidir. Ayrıca ÖTV ve KDV muafiyeti için gerekli formlar da doldurulmalıdır.
Engelli raporu ile alınan araçlar kimler tarafından kullanılabilir?
İlgili rapor ile alınan araçlar, engelli bireylerin kendisi tarafından kullanılabilir. %90 ve üzeri engellilik oranına sahip bireylerin araçları ise yakınları tarafından da kullanılabilir.
Engelli raporu ile alınan araçlar için özel bir donanım zorunlu mu?
Evet, engelli bireyin ihtiyacına uygun özel donanımlar araçta bulunmalıdır. Engelli bireyin ihtiyaçlarına göre yapılan modifikasyonlar, aracın güvenli ve rahat bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Engelli raporu ile alınan araçlar satılabilir mi?
Engelli raporu ile alınan araçlar, taşınmazın alınmasını takip eden beş yıl boyunca satılamaz ve devredilemez. Gerekli görülmesi durumunda vergiler yeniden hesaplanarak tahsil edilebilir, devir veya satış işlemleri gerçekleştirilebilir.